محققان یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی با دستیابی به فناوری نوینی، موفق شدند از لوله‌های فلزی انتقال نفت، گاز و آب به‌عنوان مسیر ارتباطی برای تبادل داده‌ها استفاده کنند. این نوآوری به کاهش قابل‌توجه هزینه‌ها و ارتقای دقت و سرعت پایش سیستم‌های صنعتی منجر شده است.
🛠️ استفاده از لوله‌ها به‌عنوان بستر مخابراتی
بر اساس گزارش معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، این شرکت که در مرکز رشد دانشگاه شهید چمران اهواز مستقر است، موفق به طراحی و ساخت سیستم انتقال داده بر بستر لوله شده است. این فناوری به‌ویژه برای مناطق دورافتاده و فاقد زیرساخت‌های ارتباطی، گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه و جایگزین فیبر نوری محسوب می‌شود.
🔁 لوله‌ها؛ هم‌زمان حامل انرژی و اطلاعات
در این سیستم، لوله‌های فلزی که قبلاً صرفاً برای انتقال سیالات مانند نفت، گاز یا آب استفاده می‌شدند، اکنون به مسیری برای ارسال و دریافت اطلاعات نیز تبدیل شده‌اند. این رویکرد نوآورانه باعث کاهش شدید هزینه‌های کابل‌کشی، حفاری و نگهداری شده و سرعت اجرا را افزایش می‌دهد.
💰 صرفه‌جویی میلیاردی در پروژه‌ها
یکی از کاربردهای عملی این فناوری، در پروژه‌ای بوده که هزینه‌ای معادل ۲۵۰۰ میلیارد تومان را تنها با ۳۳ میلیارد تومان محقق کرده است. این سیستم، علاوه بر دریافت گواهی ثبت اختراع ملی، برای نخستین‌بار در ایران و جهان تولید شده و طی دو سال اخیر در صنایع بزرگی چون پتروشیمی‌ها، پالایشگاه‌ها و زیرساخت‌های انرژی مورد استفاده قرار گرفته است.
⚙️ ویژگی‌های فنی و کاربردی سیستم انتقال داده از طریق لوله
- دارای ورودی‌های آنالوگ و دیجیتال
- مجهز به باتری داخلی با عمر مفید ۵ سال
- مقاوم در برابر رطوبت و خوردگی
- قابل استفاده بدون نیاز به حفاری، کابل‌کشی یا زیرسازی
- مناسب برای سیستم‌های تله‌متری در صنایع نفت، گاز، آب و انرژی
🌐 مزیت نسبت به فیبر نوری
در حالی که فیبر نوری نیازمند ایجاد کانال‌های فیزیکی و تجهیزات پیشرفته برای نصب در مناطق صعب‌العبور است، این فناوری با همان لوله‌های موجود امکان تبادل اطلاعات را فراهم می‌کند؛ بدون نیاز به زیرساخت‌های جدید و با هزینه‌ای به‌مراتب کمتر.
