صنعت هوافضای چین از یک طرح مفهومی برای هواپیمای ترابری استراتژیک سنگین پرده برداشت؛ هواپیمایی که اگر به مرحله ساخت برسد می‌تواند دامنه قابل حمل و برد عملیاتی پکن را فراتر از مرزهای منطقه‌ای بکشاند و نقش تازه‌ای در لجستیک دوربرد نظامی و غیرنظامی ایفا کند.
طراحی بدنه و مشخصات فنی کلیدی
طرح مفهومی مبتنی بر معماری بدنه و بال یکپارچه یا Blended Wing Body است که ادغام بدنه و بال را در یک سطح بالابر واحد دنبال می‌کند. این رویکرد آیرودینامیک می‌تواند مقاومت هوا را کاهش داده و حجم داخلی را افزایش دهد، و به گفته طراحان نسبت به نسل قبلی ترابری چین (مانند Y‑20) جهش بهره‌وری ایجاد می‌کند. ویژگی‌های فنی اعلام‌شده عبارتند از:
- ظرفیت حمل حدود ۱۲۰ تن بار و وزن برخاست حداکثر تا ۴۷۰ تن؛
- برد عملیاتی در حدود ۶۵۰۰ کیلومتر و سرعت نزدیک به ۰.۸۵ ماخ (حدود ۱۰۴۰ کیلومتر بر ساعت)؛
- محفظه بار بیش از ۲۱ متر طول و ۵ متر ارتفاع که امکان جاگیری تا ۱۱۷ خودروی سبک یا بیش از ۳۰۰ سرباز را فراهم می‌آورد؛
- طراحی دم V شکل، بال‌های عقب‌رفته و موتورهای نصب‌شده روی بال برای بهینه‌سازی جریان هوا و پایداری؛
- توان برخاست از باندهای نیمه‌آماده ۲۶۰۰ متری با بار کامل و قابلیت عملکرد در ارتفاعات تا ۴۰۰۰ متر با بار سبک‌تر.
قابلیت‌های عملیاتی و مأموریت‌های مورد انتظار
این هواپیما با هدف تقویت توان جابه‌جایی سریع نیروها، تجهیزات و تدارکات در فواصل طولانی طراحی شده است و می‌تواند کارکردهای زیر را دنبال کند:
- انتقال تجهیزات سنگین و خودروهای زرهی برای استقرار سریع در مناطق دوردست؛
- پشتیبانی از عملیات امدادرسانی، انتقال انسان‌دوستانه و لجستیک در بحران‌های بین‌المللی؛ علاوه بر این، طراحی امکان اجرای عملیات هوابرد، پرتاب دقیق محموله و تحمل مانورهای تا شتاب ۳G در هنگام رهاسازی بار را می‌دهد که برای ترابری تاکتیکی اهمیت دارد.
پیامدهای راهبردی و ژئوپلیتیک
اگر این پروژه به نمونه عملیاتی برسد، چین ظرفیت نفوذ لجستیکی خود را در گستره هند-اقیانوس آرام، آفریقا و خاورمیانه افزایش می‌دهد؛ توانایی ارسال سریع سامانه‌های نظامی یا کمک‌های بشر‌دوستانه از جمله نتایج ملموس خواهد بود. این روند با سیاست کلی نوسازی توانمندی‌های ارتش آزادی‌بخش خلق همخوانی دارد و می‌تواند موازنه‌های منطقه‌ای را در حوزه تحرک و پشتیبانی تحت تأثیر قرار دهد.
موانع فنی، صنعتی و زمانی
تحول از طرح مفهومی به نمونه پروازی پیچیده است و با چالش‌هایی همراه خواهد بود: تضمین کارایی موتورهای بسیار پرتوان، تولید مواد ساختاری سبک و مقاوم، تست‌های آیرودینامیک و آشیانه‌سازی برای هواگردی با کانسپت نوین، و ارتقای زنجیره تأمین صنعتی. علاوه بر این، مسائل مالی و نیاز به آزمایشات گسترده می‌تواند فرایند تحقق را سال‌ها به تأخیر اندازد؛ دولت چین تا کنون زمان‌بندی رسمی برای نمونه‌سازی یا آزمایش پروازی اعلام نکرده است.
این طرح مفهومی نمایانگر اراده پکن برای رسیدن به سطوح بالاتر در ظرفیت‌های ترابری استراتژیک است؛ پروژه‌ای که هم فرصت‌های جدید لجستیکی و امدادی باز می‌کند و هم چالشی فنی و راهبردی برای رقابت هوافضاگرایان جهانی ایجاد می‌کند.
پایگاه خبری مجتمع نوآوری فرداد
ماهان زند
من فارغ‌التحصیل رشته مهندسی کامپیوتر هستم و از دوران نوجوانی به دنیای فناوری علاقه‌مند بودم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۷ با نوشتن مقاله‌های نقد و بررسی گجت‌های هوشمند در یک وبلاگ شخصی آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان نویسنده و تحلیل‌گر در نشریات مختلف فعالیت کردم و در حال حاضر، به عنوان دبیر بخش فناوری‌های نو در یک مجله معتبر تکنولوژی مشغول به کار هستم. تلاش من این است که آخرین اخبار و پیشرفت‌های دنیای فناوری را به زبانی ساده و کاربردی برای مخاطبان ارائه دهم.
