در راستای گسترش آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه فناوری‌های نوین، ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کوانتوم، لیزر و فوتونیک، ۱۶ طرح درس منتخب در زمینه فناوری کوانتومی را به ۱۲ دانشگاه کشور معرفی کرده است. این اقدام با هدف تدوین بسته آموزشی جامع برای آموزش پایه و تخصصی در این حوزه صورت گرفته و بخشی از برنامه ملی برای ارتقاء جایگاه علمی ایران در عرصه فناوری‌های کوانتومی به شمار می‌رود.
ضرورت آموزش تخصصی در فناوری کوانتومی
وحید جان‌نثاری، سرپرست دبیری ستاد کوانتوم، در نشست خبری معاونت علمی، با اشاره به اهمیت جهانی فناوری کوانتومی، بر لزوم افزایش تعداد متخصصان این حوزه در کشور تأکید کرد. وی اظهار داشت: برای پیشرفت در این زمینه، حضور هم‌زمان فیزیک‌دانان و مهندسان از رشته‌های مختلف ضروری است. کمبود نیروی انسانی متخصص یکی از چالش‌های اصلی کشور در این حوزه است، اما توانایی ایران در تعامل با جامعه علمی جهانی می‌تواند به جذب و پرورش این نیروها کمک کند.
فراخوان ملی برای تدوین محتوای آموزشی
جان‌نثاری با اشاره به فراخوانی که سال گذشته برای آموزش و تدریس فناوری کوانتومی منتشر شد، گفت: در پی این فراخوان، ۱۶ طرح درس برگزیده شد و به ۱۲ دانشگاه کشور معرفی گردید تا زمینه تدوین و اجرای یک بسته آموزشی جامع فراهم شود. این طرح‌ها شامل مباحث پایه و تخصصی در سه شاخه اصلی فناوری کوانتومی هستند: محاسبات کوانتومی، ارتباطات کوانتومی و شبیه‌سازی کوانتومی.
جایگاه ایران در فعالیت‌های نظری و چالش‌های بخش تجربی
وی با بیان اینکه فعالیت‌های نظری ایران در حوزه کوانتوم از سال ۲۰۰۰ آغاز شده و در سطح بین‌المللی جایگاه قابل توجهی دارد، افزود: بخش تجربی این فناوری به دلیل نیاز به زیرساخت‌های پیچیده و سرمایه‌گذاری‌های کلان، با چالش‌هایی روبروست. در سطح جهانی، دولت‌ها و شرکت‌های خصوصی ده‌ها میلیارد دلار در این حوزه سرمایه‌گذاری کرده‌اند، اما در ایران به‌دلیل محدودیت منابع، تمرکز حمایت‌ها بر دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی با قابلیت تبدیل پژوهش به محصول قرار گرفته است.
برنامه‌های آینده ستاد کوانتوم
سرپرست ستاد کوانتوم همچنین از برنامه‌های آتی این نهاد خبر داد و گفت: تولید محتوای آموزشی، برگزاری دوره‌های تخصصی، و ایجاد شبکه‌های همکاری میان دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی از جمله اقدامات در دستور کار است. هدف اصلی این برنامه‌ها، تربیت نیروی انسانی متخصص، فراهم‌سازی زیرساخت‌های لازم و تسهیل فرآیند تجاری‌سازی فناوری کوانتومی است تا شرکت‌های دانش‌بنیان بتوانند از ظرفیت‌های این فناوری بهره‌مند شوند.
تحقق اهداف با همکاری بین‌نهادی
جان‌نثاری در پایان تأکید کرد: دستیابی به اهداف توسعه فناوری کوانتومی نیازمند هماهنگی کامل میان وزارتخانه‌ها، دانشگاه‌ها و بخش خصوصی است. تنها با تخصیص هدفمند منابع و هم‌افزایی میان نهادهای مختلف می‌توان مسیر پیشرفت این فناوری راهبردی را هموار کرد و جایگاه ایران را در عرصه جهانی ارتقاء داد.
پایگاه خبری مجتمع نوآوری فرداد
